Mùi đu đủ xanh (L’odeur de la papaye verte) là phim đầu tay của Trần Anh Hùng và ngay lập tức đưa anh lên hàng đạo diễn triển vọng của làng điện ảnh Pháp với giải Caméra Vàng tại Liên hoan phim Cannes (lúc đầu tôi tưởng phim này dành cho quay phim xuất sắc nhất nhưng hóa ra nó dành cho phim đầu tay, và Trần Anh Hùng cũng không phải người quay phim) và César cho phim đầu tay, chưa kể đây là đại diện của Việt Nam duy nhất cho đến nay lọt vào vòng 5 phim tranh Oscar phim nói tiếng nước ngoài.
Tuy lấy bối cảnh Việt Nam, nội dung phim Việt Nam, diễn viên Việt Nam (gốc Việt + gốc Lào + Việt “thật”) nhưng Mùi đu đủ xanh rất “Pháp” và mang ngay những “trademark” sau này của Trần Anh Hùng, đó là rất nhiều cảnh tĩnh, rất ít thoại, đề cập rất nhiều tới những giá trị gia đình và … Trần Nữ Yên Khê (thực ra Yên Khê xuất hiện ngay từ 2 phim ngắn đầu tay của Anh Hùng, trong Mùi đu đủ xanh cô còn tham gia dựng bối cảnh – “stagiaire de décorateur”). Nhân vật chính của Mùi đu đủ xanh là Mùi, hầu gái (hay như ngôn ngữ hiện đại bây giờ la “oshin”) cho một gia đình giàu có gốc Hoa bán lụa ở Sài Gòn khoảng thập niên 1950. Đi ở cho gia đình nhà chủ từ ngày còn bé, Mùi được chứng kiến những bộ mặt khác nhau của một gia đình giàu có, từ câu chuyện tình buồn của ông khách lạ với mẹ ông chủ, sự nổi loạn ẩn sau tiếng đàn của ông chủ hay tình mẫu tử thầm kín của bà chủ dành cho Mùi. 2/3 bộ phim diễn ra khi Mùi còn nhỏ, người thủ vai Mùi lúc này là một cô bé rất, rất xinh kiểu Việt Nam với khuôn mặt trái xoan, cặp mắt đen láy và mái tóc mượt, đen nhánh (kiểu tóc “Trần Anh Hùng” này cũng là “trademark” trong phim của Anh Hùng). Cô bé diễn rất đạt, những cảnh quay cận mặt (close-up) Mùi với nền là màu xanh mướt của khu vườn đu đủ có lẽ là những cảnh phim đẹp nhất và đáng nhớ nhất. Ở 1/3 sau của phim người thủ vai Mùi “lớn” là Yên Khê. Khác với “bé Mùi”, Yên Khê xinh theo “chuẩn Pháp” tức là nét mặt sắc, góc cạnh và lôi cuốn. Theo tôi thì cô diễn không tốt bằng “bé Mùi”, Yên Khê còn có nhược điểm là tiếng Việt yếu, dù phần thoại của cô rất ít nhưng cái giọng lơ lớ của cô vẫn không khỏi làm người xem Việt Nam giật mình. Trong Mùa hè chiều thẳng đứng sau này tiếng Việt của Yên Khê tốt hơn nhiều, tuy nhiên vẫn chưa đủ “tầm” để đọc thoại tiếng Việt diễn cảm như các diễn viên Việt.
Thú thực là tôi không biết mùi cây/quả đu đủ nó như thế nào, chứ “mùi” của Mùi đu đủ xanh thì rất giản dị, giản dị như bối cảnh đóng và phần thoại tối giản của phim. Tuy đây đó trong phim người xem được chứng kiến những bi kịch của gia đình, của tình yêu, nhưng những câu chuyện đó được đề cập một cách nhẹ nhàng để làm nổi lên những giá trị vững bền của tình cảm gia đình, của tình yêu thông qua con mắt của Mùi.
Tuy lấy bối cảnh Việt Nam, nội dung phim Việt Nam, diễn viên Việt Nam (gốc Việt + gốc Lào + Việt “thật”) nhưng Mùi đu đủ xanh rất “Pháp” và mang ngay những “trademark” sau này của Trần Anh Hùng, đó là rất nhiều cảnh tĩnh, rất ít thoại, đề cập rất nhiều tới những giá trị gia đình và … Trần Nữ Yên Khê (thực ra Yên Khê xuất hiện ngay từ 2 phim ngắn đầu tay của Anh Hùng, trong Mùi đu đủ xanh cô còn tham gia dựng bối cảnh – “stagiaire de décorateur”). Nhân vật chính của Mùi đu đủ xanh là Mùi, hầu gái (hay như ngôn ngữ hiện đại bây giờ la “oshin”) cho một gia đình giàu có gốc Hoa bán lụa ở Sài Gòn khoảng thập niên 1950. Đi ở cho gia đình nhà chủ từ ngày còn bé, Mùi được chứng kiến những bộ mặt khác nhau của một gia đình giàu có, từ câu chuyện tình buồn của ông khách lạ với mẹ ông chủ, sự nổi loạn ẩn sau tiếng đàn của ông chủ hay tình mẫu tử thầm kín của bà chủ dành cho Mùi. 2/3 bộ phim diễn ra khi Mùi còn nhỏ, người thủ vai Mùi lúc này là một cô bé rất, rất xinh kiểu Việt Nam với khuôn mặt trái xoan, cặp mắt đen láy và mái tóc mượt, đen nhánh (kiểu tóc “Trần Anh Hùng” này cũng là “trademark” trong phim của Anh Hùng). Cô bé diễn rất đạt, những cảnh quay cận mặt (close-up) Mùi với nền là màu xanh mướt của khu vườn đu đủ có lẽ là những cảnh phim đẹp nhất và đáng nhớ nhất. Ở 1/3 sau của phim người thủ vai Mùi “lớn” là Yên Khê. Khác với “bé Mùi”, Yên Khê xinh theo “chuẩn Pháp” tức là nét mặt sắc, góc cạnh và lôi cuốn. Theo tôi thì cô diễn không tốt bằng “bé Mùi”, Yên Khê còn có nhược điểm là tiếng Việt yếu, dù phần thoại của cô rất ít nhưng cái giọng lơ lớ của cô vẫn không khỏi làm người xem Việt Nam giật mình. Trong Mùa hè chiều thẳng đứng sau này tiếng Việt của Yên Khê tốt hơn nhiều, tuy nhiên vẫn chưa đủ “tầm” để đọc thoại tiếng Việt diễn cảm như các diễn viên Việt.
Thú thực là tôi không biết mùi cây/quả đu đủ nó như thế nào, chứ “mùi” của Mùi đu đủ xanh thì rất giản dị, giản dị như bối cảnh đóng và phần thoại tối giản của phim. Tuy đây đó trong phim người xem được chứng kiến những bi kịch của gia đình, của tình yêu, nhưng những câu chuyện đó được đề cập một cách nhẹ nhàng để làm nổi lên những giá trị vững bền của tình cảm gia đình, của tình yêu thông qua con mắt của Mùi.
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire