The Apartment là tác phẩm xuất sắc cuối cùng của Billy Wilder, đạo diễn bắt đầu sự nghiệp bằng những bộ phim đen (film noir) như Double Indemnity, chuyển tiếp bằng những phim tâm lý buồn bã như Sunset Blvd. và kết thúc bằng những bộ phim hài như Some Like It Hot. The Apartment thuộc dòng phim hài tình cảm "cho người lớn" với hai nhân vật chính là một nhân viên bảo hiềm quèn (Jack Lemmon) chuyên bị bạn bè mượn căn hộ để "chim chuột" và một cô nhân viên gác thang máy (Shirley MacLaine) chuyên "yêu nhầm" phải những gã đàn ông không phù hợp. Anh nhân viên bảo hiểm yêu cô gái giữ thang máy, nhưng rắc rối nằm ở chỗ gã đàn ông mà cô đang "yêu nhầm" lại là sếp của chính anh, người giữ quyền sinh sát của toàn bộ công ty và cũng là một trong những người mượn căn hộ của anh để "chim chuột" với lời hứa nếu mọi chuyện suôn sẻ sẽ để anh lên chức. Liệu anh nhân viên quèn sẽ chọn tình yêu hay sự nghiệp? Câu trả lời "như phim" sẽ nằm ở vế đầu tiên, nhưng nếu Wilder trả lời như vậy thì hẳn The Apartment sẽ không bao giờ trở thành một phim hài kinh điển của Hollywood.
The Apartment ở Pháp được dịch rất hay thành La garçonnière, garçonnière trong tiếng Pháp vừa để chỉ căn phòng nhỏ cho một người vừa để chỉ người con gái có phong cách như con trai, ở đây là cô gác thang máy Fran Kubelik. Trong giai đoạn chuyển giao giữa thời kì hoàng kim của Hollywood thập niên 1940 với thế hệ New Hollywood thập niên 1970, có lẽ khó có thể tìm một ai khác hợp cho vai Fran Kubelik hơn Shirley MacLaine. MacLaine có mái tóc ngắn ép sát và cặp mắt sáng thông minh, những yếu tố giúp cô (và sau này là bà) đóng rất ngọt những vai phụ nữ cá tính ("như con trai"), MacLaine của The Apartment rất xinh và đóng tuyệt vời trong vai một cô gái đầy mâu thuẫn, người luôn tỏ ra thản nhiên với những mối tình đổ vỡ nhưng cũng lại ẩn giấu trong mình những vết thương lòng đau đớn. Tôi biết tới MacLaine lần đầu qua Terms of Endearment, bộ phim giúp bà có được giải Oscar duy nhất, MacLaine của năm 1983 vẫn mạnh mẽ, sắc sảo nhưng giàu tình cảm như MacLaine của năm 1960, nhưng bà đã bắt đầu lộ ra những nét khắc khổ của tuổi già, nếu suy theo hình ảnh đó thì thật khó có thể tin được thời trẻ MacLaine lại xinh như vậy (rất nhiều nữ diễn viên tôi yêu thích vì vẻ đẹp ấn tượng thời trẻ của họ khi về già đều trở nên xấu, rất xấu, không hiểu có phải do phẫu thuật thẩm mỹ không, có thể kể tới Faye Dunaway hay Jessica Lange). Cặp đôi lệch của Miss Kubelik mà Mr. Baxter do huyền thoại hài của Hollywood là Jack Lemmon thủ vai, không hổ là diễn viên chuyên đóng hài duy nhất có tới 2 giải Oscar, Lemmon thể hiện rất thành công hình ảnh anh chàng Baxter ngố phải đứng trước lựa chọn khó khăn có lẽ là lớn nhất trong đời - Tình yêu hay địa vị? Lemmon vẫn có nhiều pha diễn hài hước trong phim, tuy nhiên ông đóng rất tự nhiên, không bị lên gân đến mức "lố" và rất phù hợp với không khí chung của The Apartment - một phim hài nhưng vẫn chứa nhiều yếu tố bi (như sự thật cuộc đời). Có lẽ vào thời điểm ra đời, The Apartment đã gây tiếng vang rất lớn vì bộ phim đề cập tới những điều kiêng kỵ (tabou) của xã hội "đứng đắn" như ngoại tình, lợi dụng vị trí để mua tình yêu, lợi dụng tình yêu để mua vị trí,... một cách hết sức thản nhiên, các nhân vật trong phim đã thoát được khỏi khuôn khổ đạo đức của típ nhân vật "người tốt" (tương đương "chỉ làm việc tốt") để hành xử rất "đời" trong những tình huống đòi hỏi lựa chọn. Phần thoại của phim phải nói là xuất sắc, tuy đâu đó vẫn còn những câu thoại cliché (khó có thể tránh khỏi vì phim ra đời từ năm 1960) nhưng nhìn chung thoại của The Apartment cực kì thông minh, hài hước và lãng mạn một cách tinh tế, đặc biệt là những mẩu đối thoại ngắn giữa Baxter và Kubelik. Sau khi xem bộ phim này, tôi không thể không nghĩ đến When Harry Met Sally... mà Rob Reiner đạo diễn vào mãi cuối thập niên 1980, hai bộ phim tình cảm hài xuất sắc này giống nhau một cách kì lạ, cùng có phần thoại thông minh hóm hỉnh, cùng có những cặp đôi lệch nhưng không thể hợp nhau hơn, cùng đề cập tới những tình huống "tưởng đã tìm được tình yêu nhưng hóa ra không phải", cùng kết phim bằng một đêm giao thừa với ca khúc đoàn tụ Auld Lang Syne. Và đương nhiên cả hai đều là những bộ phim đáng xem để biết chân trọng hơn tình bạn, tình yêu và những phút giây hạnh phúc ngắn ngủi trong cuộc đời.
The Apartment ở Pháp được dịch rất hay thành La garçonnière, garçonnière trong tiếng Pháp vừa để chỉ căn phòng nhỏ cho một người vừa để chỉ người con gái có phong cách như con trai, ở đây là cô gác thang máy Fran Kubelik. Trong giai đoạn chuyển giao giữa thời kì hoàng kim của Hollywood thập niên 1940 với thế hệ New Hollywood thập niên 1970, có lẽ khó có thể tìm một ai khác hợp cho vai Fran Kubelik hơn Shirley MacLaine. MacLaine có mái tóc ngắn ép sát và cặp mắt sáng thông minh, những yếu tố giúp cô (và sau này là bà) đóng rất ngọt những vai phụ nữ cá tính ("như con trai"), MacLaine của The Apartment rất xinh và đóng tuyệt vời trong vai một cô gái đầy mâu thuẫn, người luôn tỏ ra thản nhiên với những mối tình đổ vỡ nhưng cũng lại ẩn giấu trong mình những vết thương lòng đau đớn. Tôi biết tới MacLaine lần đầu qua Terms of Endearment, bộ phim giúp bà có được giải Oscar duy nhất, MacLaine của năm 1983 vẫn mạnh mẽ, sắc sảo nhưng giàu tình cảm như MacLaine của năm 1960, nhưng bà đã bắt đầu lộ ra những nét khắc khổ của tuổi già, nếu suy theo hình ảnh đó thì thật khó có thể tin được thời trẻ MacLaine lại xinh như vậy (rất nhiều nữ diễn viên tôi yêu thích vì vẻ đẹp ấn tượng thời trẻ của họ khi về già đều trở nên xấu, rất xấu, không hiểu có phải do phẫu thuật thẩm mỹ không, có thể kể tới Faye Dunaway hay Jessica Lange). Cặp đôi lệch của Miss Kubelik mà Mr. Baxter do huyền thoại hài của Hollywood là Jack Lemmon thủ vai, không hổ là diễn viên chuyên đóng hài duy nhất có tới 2 giải Oscar, Lemmon thể hiện rất thành công hình ảnh anh chàng Baxter ngố phải đứng trước lựa chọn khó khăn có lẽ là lớn nhất trong đời - Tình yêu hay địa vị? Lemmon vẫn có nhiều pha diễn hài hước trong phim, tuy nhiên ông đóng rất tự nhiên, không bị lên gân đến mức "lố" và rất phù hợp với không khí chung của The Apartment - một phim hài nhưng vẫn chứa nhiều yếu tố bi (như sự thật cuộc đời). Có lẽ vào thời điểm ra đời, The Apartment đã gây tiếng vang rất lớn vì bộ phim đề cập tới những điều kiêng kỵ (tabou) của xã hội "đứng đắn" như ngoại tình, lợi dụng vị trí để mua tình yêu, lợi dụng tình yêu để mua vị trí,... một cách hết sức thản nhiên, các nhân vật trong phim đã thoát được khỏi khuôn khổ đạo đức của típ nhân vật "người tốt" (tương đương "chỉ làm việc tốt") để hành xử rất "đời" trong những tình huống đòi hỏi lựa chọn. Phần thoại của phim phải nói là xuất sắc, tuy đâu đó vẫn còn những câu thoại cliché (khó có thể tránh khỏi vì phim ra đời từ năm 1960) nhưng nhìn chung thoại của The Apartment cực kì thông minh, hài hước và lãng mạn một cách tinh tế, đặc biệt là những mẩu đối thoại ngắn giữa Baxter và Kubelik. Sau khi xem bộ phim này, tôi không thể không nghĩ đến When Harry Met Sally... mà Rob Reiner đạo diễn vào mãi cuối thập niên 1980, hai bộ phim tình cảm hài xuất sắc này giống nhau một cách kì lạ, cùng có phần thoại thông minh hóm hỉnh, cùng có những cặp đôi lệch nhưng không thể hợp nhau hơn, cùng đề cập tới những tình huống "tưởng đã tìm được tình yêu nhưng hóa ra không phải", cùng kết phim bằng một đêm giao thừa với ca khúc đoàn tụ Auld Lang Syne. Và đương nhiên cả hai đều là những bộ phim đáng xem để biết chân trọng hơn tình bạn, tình yêu và những phút giây hạnh phúc ngắn ngủi trong cuộc đời.
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire