Nói tới dòng
phim siêu anh hùng ở thời điểm hiện tại, không ai có thể phủ nhận được rằng vị
thế thống trị của “thế giới điện ảnh” siêu anh hùng của hãng Walt Disney và
Marvel với những thành công liên tiếp cả về mặt doanh thu và nghệ thuật. Tuy
nhiên xuyên suốt lịch sử phát triển của truyện tranh Mỹ, có lẽ hai tên tuổi có
sức sống vững bền và hình tượng đáng nhớ nhất vẫn là Siêu nhân – Superman và
Người Dơi – Batman, hai siêu anh hùng của hãng DC Comics. Ngay đối với dòng
phim siêu anh hùng thì hai bộ phim Superman (1978) và Batman (1989) cũng được
coi là những tác phẩm mở đường giúp dòng phim này có được vị trí và thành công
như hiện nay ở Hollywood. Bởi thế mà sự kiện bộ phim Batman v Superman: Dawn
of Justice của đạo diễn Zack Snyder được công chiếu đã thu hút sự quan tâm đặc
biệt của người hâm mộ khi lần đầu tiên trong lịch sử điện ảnh, họ sẽ được chứng
kiến Batman và Superman cùng xuất hiện, thậm chí là đối đầu nhau, trong một tác
phẩm điện ảnh.
Tiếp nối cuộc
chiến mang tính hủy diệt giữa Superman (Henry Cavill) và Tướng Zod (Michael
Shannon) trong Man of Steel (2013), Batman v Superman là câu chuyện về sự đối
đầu giữa Superman và Batman (Ben Affleck) – người phải chứng kiến những hậu quả
tàn khốc mà Superman để lại trên thành phố Metropolis. Mâu thuẫn giữa một siêu
anh hùng của bóng tối với những cảm xúc, và sức mạnh rất con người – Batman, và
một siêu anh hùng có nguồn gốc ngoài hành tinh với những quyền năng mang hơi hướng
Chúa Trời – Superman còn trở nên sâu sắc hơn khi được xúc tác bởi những mưu mô
quỷ quyệt, lạnh lùng vô nhân tính của Lex Luthor (Jesse Eissenberg). Sự xuất hiện
của nữ siêu anh hùng Wonder Woman (Gal Gadot) lại càng làm câu chuyện trở nên
phức tạp, nhất là khi Lex Luthor bằng mọi thủ đoạn đã có được trong tay một “vũ
khí tối thượng” mà gã cho là có thể đánh bại siêu anh hùng bất diệt Superman.
Dù phong độ
làm phim không phải lúc nào cũng ổn định nhưng các bộ phim của Zack Snyder luôn
có một thế mạnh không ai có thể phủ nhận, đó là phần quay phim và kỹ xảo hình ảnh
đặc sắc, giàu cảm xúc, mang tính hình tượng cao. Cùng với người cộng sự thân
thiết là nhà quay phim Larry Fong, Zack Snyder đã đưa tới khán giả những bữa tiệc
“mãn nhãn” như 300, Watchmen, hay Sucker Punch. Với Batman v Superman,
một lần nữa bộ đôi Snyder-Fong đã không phụ sự chờ đợi của người hâm mộ khi tạo
nên một bộ phim hết sức đáng nhớ về mặt hình ảnh. Tạo hình gai góc, khỏe khoắn
của các nhân vật đặt trong bối cảnh ảm đạm, lạnh lẽo của đô thành Metropolis tạo
cho Batman v Superman một không khí thâm trầm giàu cảm xúc hoàn toàn khác biệt
so với đa số phim siêu anh hùng ra mắt trong thời gian gần đây. Sức sáng tạo về
mặt hình ảnh là một thế mạnh, nhưng cũng lại là điểm yếu của Zack Snyder khi một
số bộ phim của ông như Watchmen hay Sucker Punch bị chỉ trích là quá lạm dụng
các hình ảnh mang tính biểu tượng mà bỏ qua việc kết nối các hình ảnh rời rạc ấy
vào nội dung phim khiến khán giả có cảm giác đứt đoạn về mặt cảm xúc. Có cảm
giác ở phần đầu của Batman v Superman, Snyder vẫn chưa thoát được khỏi lối
mòn này khi ông lồng rất nhiều phân đoạn so sánh Superman với hình ảnh Chúa Trời
siêu nhiên, và đặc tả những xung đột tình cảm tràn ngập trong tâm trí của
Batman. Nếu đứng riêng rẽ thì đây là những phân đoạn hết sức đẹp, hết sức điện ảnh
nhưng chúng lại cắt ngang nhịp phim dồn dập và đôi khi khiến khán giả có cảm
giác hụt hẫng vì phải xem quá nhiều những hình ảnh “phim trong phim” như vậy.
Tuy nhiên càng về cuối mạch phim, và mạch hình ảnh của Batman v Superman càng
trở nên nhịp nhàng với trường đoạn cao trào là cuộc đấu sức, và đấu trí quyết
liệt giữa bộ ba Superman-Batman-Wonder Woman với kẻ thù không chỉ mạnh mẽ phi
thường mà còn vô cùng xảo quyệt được Snyder khắc họa bằng những cảnh quay sáng
tạo, bạo liệt đến chóng mặt nhưng vẫn đủ độ sắc sảo, chân thực giúp khán giả cảm
nhận được hết vẻ đẹp của bộ phim. Nhịp phim nhanh, dồn dập, giàu cảm xúc này của Batman v Superman còn có sự đóng góp rất lớn của phần nhạc phim hết sức xuất
sắc của hai nhạc sĩ Hans Zimmer (người soạn nhạc cho bộ ba phim Batman của
Christopher Nolan) và Junkie XL (tác giả âm nhạc của bộ phim hành động ấn tượng
nhất năm 2015 Mad Max: Fury Road). Chỉ xét riêng phần hình ảnh đầy ấn tượng
và những nốt nhạc bi tráng, đậm chất anh hùng ca này thôi thì Batman v
Superman cũng đã xứng đáng là đại diện mới của Warner Bros. và DC Comics trong
cuộc cạnh tranh làm phim siêu anh hùng với Walt Disney và Marvel.
Dù có xuất sắc
đến mấy về mặt kỹ thuật nhưng một bộ phim siêu anh hùng chỉ có thể thực sự
thành công nếu các siêu anh hùng trong phim được khắc họa đậm nét, có chiều
sâu, đi vào lòng khán giả. Có thể nói về khía cạnh này Batman v Superman đã
không thực sự thành công khi cốt truyện dàn trải đã khiến tuyến nhân vật, ngoại
trừ bộ đôi Batman (Ben Affleck) và Superman (Henry Cavill), không có thời gian
để tạo dựng hình ảnh, cá tính riêng. Có lẽ đây cũng là điều bất khả kháng đối với
đạo diễn Zack Snyder khi bộ phim mang theo tham vọng quá lớn của hãng Warner
Bros. trong việc vừa phải xây dựng được hình ảnh mới cho hai siêu anh hùng có vị
trí quan trọng bậc nhất của lịch sử truyện tranh Hoa Kỳ là Superman và Batman,
vừa phải kiến tạo được nền móng cho một “thế giới điện ảnh” mới của các siêu
anh hùng DC Comics bằng việc giới thiệu những cái tên vốn chưa từng xuất hiện
trên màn ảnh lớn như Doomsday (Robin Atkin Downes), Aquaman (Jason Momoa), hay
Flash (Ezra Miller). Hơn thế nữa, vì xuất phán chậm hơn Walt Disney/Marvel
trong việc xây dựng xây dựng “thế giới điện ảnh” (“movieverse”), Warner Bros.
còn cần Batman v Superman phải lập tức gây tiếng vang lớn cả về doanh thu lẫn
chất lượng nghệ thuật và bởi vậy tạo thêm sức ép cho Zack Snyder và đoàn làm
phim trong việc cân bằng giữa tính giải trí, ngoạn mục của phim với chiều sâu về
nội dung và nhân vật. Tất cả những yếu tố này đã khiến các nhân vật của Batman
v Superman, dù được thủ diễn bởi một dàn diễn viên tên tuổi với tài năng thực
sự, phải xuất hiện một cách mờ nhạt, bị động như Lois Lane (Amy Adams) hay ông
quản gia Alfred của Batman (Jeremy Irons), hoặc được phát triển theo chiều hướng
thái quá gây khó chịu cho khán giả như tổng biên tập tờ Daily Planet Perry
White (Laurence Fishburne) và đặc biệt là Lex Luthor (Jesse Eisenberg). Được
coi là một trong những hình tượng nhân vật siêu phản diện (“supervillain”) đáng
nhớ nhất của DC Comics, Lex Luthor trong Batman v Superman tuy vẫn giữ được
nét mưu mô, quỷ quyệt cần có của “đối thủ số một của Superman” nhưng cách diễn
dị biệt, lên gân với những câu thoại mang quá nhiều tính biểu tượng lặp đi lặp
lại từ đầu tới cuối phim của Jesse Eisenberg đã xóa nhòa hoàn toàn chiều sâu
trí tuệ và sự đa diện về mặt tính cách của Lex Luthor. Ngay đối với tuyến siêu
anh hùng trung tâm của bộ phim là Superman, Batman, và Wonder Woman, bộ ba
Affleck-Cavill-Gal Gadot cũng chỉ có thể coi là đã diễn tròn vai trong việc tạo
dựng hình tượng anh hùng cho các vai diễn của mình để làm bệ phóng cho các phần
kế tiếp của “thế giới điện ảnh” siêu anh hùng DC Comics chứ cũng không để lại
nhiều dấu ấn tình cảm trong lòng khán giả. Tuy có rất ít đất diễn nhưng chính
ngôi sao gạo cội Holly Hunter trong vai nữ nghị sĩ thép Finch mới lại là diễn
viên để lại nhiều ấn tượng với một vai diễn nhiều chiều sâu và cung bậc cảm xúc
bậc nhất trong một tác phẩm không thực sự đáng nhớ về mặt xây dựng nhân vật.
Cho tới nay
bộ phim được đánh giá là nổi trội nhất trong dòng phim siêu anh hùng của DC
Comics có lẽ vẫn là The Dark Knight (2008) của đạo diễn Christopher Nolan, một
bộ phim trọn vẹn cả về nội dung, chất hành động, và tuyến nhân vật. Nhưng để tạo
nên một The Dark Knight gây tiếng vang lớn, Nolan trước đó đã có cả một Batman Begins (2005) để xây dựng nền tảng cho không gian điện ảnh siêu anh
hùng mang đậm dấu ấn riêng của ông. Ngay cả những thành công liên tiếp gần đây
của Walt Disney với dòng phim siêu anh hùng Marvel cũng có nền móng là một loạt
các bộ phim, xuất sắc có, trung bình có, nhưng luôn có sự kết nối về mặt phong
cách và nhân vật. Batman v Superman của Zack Snyder không những không có được
những lợi thế này mà bộ phim còn mang nặng sự trông đợi của cả hãng Warner
Bros. và người hâm mộ về một tác phẩm mang tính đột phá, mở đường. Có lẽ bởi thế
mà tuy rất thành công về mặt hình ảnh và kỹ thuật, nhưng chất lượng nội dung và
nhân vật của Batman v Superman lại chưa thực sự đáp ứng được sự trông đợi vì
tính dàn trải, thiếu điểm nhấn và chiều sâu của truyện phim. Điểm sáng lớn nhất
của bộ phim có lẽ là việc Batman v Superman đã tạo dựng được một không khí mới
mẻ, nhiều tiềm năng khai phá cho dòng phim siêu anh hùng DC Comics với sự bạo
liệt, bất ngờ, giàu chất suy tưởng tương đối khác biệt so với các tác phẩm hiện
tại của dòng phim siêu anh hùng. Hy vọng rằng với thời gian chuẩn bị kỹ lưỡng
và tham vọng ở mức vừa phải, các tác phẩm tiếp theo của dòng phim này sẽ để lại
nhiều dấn ấn hơn trong lòng khán giả.
====
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire