Khi nhắc tới các ngôi sao nữ tiêu biểu cho Hollywood, người yêu điện ảnh thường sẽ liên tưởng ngay đến những gương mặt cân đối, yêu kiều, cuốn hút khán giả ngay từ cái nhìn đầu tiên. Đại diện cho vẻ đẹp hết sức điện ảnh đó có thể là những tên tuổi đã được coi là huyền thoại đã khuất của Hollywood như diễn viên người Thụy Điển Ingrid Bergman, có thể là những ngôi sao gạo cội nhưng vẫn đang tỏa sáng trên màn ảnh lớn như Helen Mirren, và có thể cũng là Viola Davis – gương mặt tiêu biểu của những diễn viên da màu vốn đang ngày có chỗ đứng vững chắc trong nền điện ảnh Mỹ. Không chỉ xinh đẹp, Bergman, Mirren, và Davis còn được tuyệt đối tôn trọng ở Hollywood với tài năng diễn xuất đã được kiểm chứng bằng danh xưng “Ba đỉnh cao của diễn xuất” (“Triple Crown of Acting”). Danh xưng không chính thức nhưng hết sức cao quý nào được giới làm phim nước Mỹ dùng để gọi những diễn viên đã chiến thắng tại cả ba giải thưởng diễn xuất cao quý nhất dành cho giới diễn viên điện ảnh, sân khấu, và truyền hình, đó là giải Oscar, giải Emmy, và giải Tony. Nếu làm phép quy nạp từ ba nữ diễn viên kể trên, hay từ những ngôi sao nữ khác từng giành cả “Ba đỉnh cao” như Anne Bancroft, Jessica Lange, chắc nhiều người sẽ cho rằng để vươn tới “Ba đỉnh cao” các nữ diễn viên không chỉ cần tài năng vượt trội, mà còn phải có vẻ đẹp trời phú. Nhưng nếu suy luận như vậy thì họ đã nhầm, bởi có một nữ diễn viên cũng giành được cả “Ba đỉnh cao” nhưng trong suốt cả sự nghiệp chưa bao giờ được ca ngợi về sự xinh đẹp bên ngoài, đó là Frances “Fran” McDormand – nữ diễn viên từng năm lần được đề cử ở giải Oscar hạng mục diễn xuất, trong đó bà đã mang về cho mình một tượng vàng Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất nhờ vai diễn viên cảnh sát thông minh và cương nghị Marge Gunderson trong Fargo (1997).
Sẽ là không quá khi cho rằng McDormand có vẻ ngoài tương đối khắc khổ hoàn toàn tương phản với nét đẹp Hollywood của đa phần các ngôi sao nữ trên màn ảnh lớn. Nét khắc khổ đó phần nào nói lên xuất thân không hề dễ dàng của nữ diễn viên đã 60 tuổi này (bà sinh năm 1957), khi bà bị cho đi làm con nuôi khi mới lên một tuổi rưỡi và trải qua suốt tuổi thơ ấu rong ruổi trên những thị trấn nhỏ miền Trung nước Mỹ cùng gia đình người cha nuôi vốn là một mục sư Tin Lành. Nhưng cuộc sống nhiều xáo trộn không hề làm Frances McDormand mất đi tình yêu với nghiệp diễn xuất – vốn là một nghề đòi hỏi sự tập trung kiên trì, nỗ lực hết mình, và cả một chút may mắn. Hai phẩm chất đầu tiên được McDormand nhanh chóng chứng tỏ khi ở tuổi 25 bà đã kịp tốt nghiệp Trường kịch nghệ Yale danh tiếng. Chỉ hai năm sau đó, yếu tố cần thiết thứ ba cho một diễn viên – sự may mắn cũng đến với Frances McDormand khi bà được lựa chọn cho vai nữ chính trong Blood Simple (1984), bộ phim đầu tay của hai anh em đạo diễn khi đó cũng đang mới bước chân vào làng điện ảnh nước Mỹ - Joel và Ethan Coen. Tuy không phải là một thành công vang dội về mặt thương mại, nhưng Blood Simple đã giúp anh em nhà Coen có được một bàn đạp vững chắc cho sự nghiệp đầy vinh quang của họ sau này. Và với riêng McDormand, bà không chỉ có được một vai diễn để chứng tỏ tài năng diễn xuất, mà còn tìm được cho mình người bạn đời cho tới tận ngày hôm nay – Joel Coen.
Có một sự thật khắc nghiệt ở Hollywood mà các nữ diễn viên thường xuyên phải đối mặt trong sự nghiệp của họ, đó là việc họ dễ dàng được trao cơ hội tỏa sáng khi còn rất trẻ, để rồi phải chứng kiến sự nghiệp dần lụi tàn theo bề dày tuổi đời và tuổi nghề. Những sự nghiệp như sao băng rực sáng một lần rồi lịm tắt của các nữ diễn viên phần đông là xinh đẹp ấy đơn giản là vì các nhà sản xuất, đạo diễn cần tới vẻ đẹp thanh xuân rực rỡ và phong cách diễn xuất ngây thơ, trong trẻo của họ để thu hút khán giả, và khi nét xuân thì đã chẳng còn thì trong con mắt giới làm phim Mỹ vốn đa phần là nam giới các nữ diễn viên ấy chỉ còn là những nhân vật phụ đang bước dần về phía cuối hoàng hôn của đại lộ danh vọng Hollywood. Không hiểu có phải vì được đánh giá là “kém xinh” ngay từ ngày còn trẻ, hay vì sự hỗ trợ nhiệt thành của anh em nhà Coen – bộ đôi đạo diễn hàng đầu Hollywood qua những vai diễn được viết riêng cho mình, mà Frances McDormand lại có ba thập niên diễn xuất khá đặc biệt khi bà chỉ thực sự được công chúng biết tới khi đã bỏ lại sau lưng tuổi xuân nhưng kể từ đó luôn luôn giữ được chỗ đứng nhất định kể cả khi đã bước vào tuổi lục thập. Theo chính lời giải thích của McDormand thì bà có được một sự nghiệp lâu bền đến vậy có lẽ là vì các nhà làm phim Hollywood vẫn cần các nữ diễn viên thể hiện các nhân vật “bình thường” để giúp “làm nền” cho những nữ diễn viên xinh đẹp hay các ngôi sao thủ vai anh hùng vốn luôn được đặt ở trung tâm các tác phẩm điện ảnh của họ. Quả thực có tới ba trong số 5 lần được đề cử giải Oscar của Frances McDormand là cho các vai diễn phụ của bà – trong Mississippi Burning (1989), Almost Famous (2001), và North Country (2006). Ngay cả vai diễn trong Fargo vốn được anh em nhà Coen đo ni đóng giày cho chính McDormand và sau đó đem lại cho bà giải Oscar đầu tiên ở hạng mục nữ diễn viên chính xuất sắc nhất, Frances McDormand chưa hẳn đã có nhiều đất diễn như các bạn diễn nam William H. Macy và Steve Buscemi. Không có nhiều đất diễn, không được đánh giá cao về ngoại hình, vũ khí duy nhất mà McDormand có được là khả năng hóa thân vào các nhân vật “bình thường” của bà để đem lại cho các nhân vật đó chiều sâu về tâm trạng, về tính cách vượt ra ngoài khuôn khổ kịch bản phim. Ví dụ điển hình cho một nhân vật “kiểu McDormand” như vậy chính là vai viên cảnh sát Marge Gunderson trong “Fargo”. Không cần tới những phân đoạn kịch tính, chẳng cần sử dụng cách diễn thậm xưng nhiều thoại, Marge Gunderson chất phác nhưng thông minh hết mực của Frances McDormand vẫn làm khán giả thấy ấm lòng giữa bối cảnh giá lạnh và những nhân vật nam đầy mưu ma chước quỷ của Fargo bởi họ vẫn có thể tìm được giá trị nhân văn từ tấm lòng tận tụy hết mực vì công việc, vì con người của Marge. Cũng nhờ vào tài năng của McDormand mà bà mẹ xót con Elaine Miller từ một nhân vật một chiều và lạc lõng trong sự trẻ trung, giàu chất âm nhạc của Almost Famous đã trở thành chỗ tựa vững chắc về mặt tinh thần cho nhân vật chính của phim William Miller (Patrick Fugit) và cho cả chính khán giả khi họ cảm thấy chới với với những giấc mơ nghệ thuật chẳng bao giờ thành hiện thực.
Một khi tài năng đã được khẳng định trong những vai phụ “bình thường” và ở vào cái tuổi mà vẻ đẹp bên ngoài không còn là yếu tố quan trọng thì sự nghiệp điện ảnh của Frances McDormand cứ thế cất cánh với các vai phụ nổi bật trong North Country (2006) hay Burn After Reading (2009) dù bà chẳng bao giờ bận tâm tới việc quảng bá cho hình ảnh bản thân, thậm chí là gần như lảng tránh các cuộc phỏng vấn với báo chí vốn được coi là không thể thiếu để giúp các diễn viên được công chúng nhớ tới. Nếu như trên sân khấu kịch McDormand từ lâu đã được biết tới qua các vai nữ trung tâm như Stella Kowalski trong vở kịch kinh điển A Streetcar Named Desire thì trên màn ảnh truyền hình và điện ảnh bà cũng dần được tin tưởng giao các vai diễn chính nặng kí như vai Olive Kitteridge trong loạt phim truyền hình cùng tên năm 2014 của hãng HBO, hay vai bà mẹ mất con Mildred Hayes trong bộ phim hình sự Three Billboards Outside Ebbing, Missouri của đạo diễn Martin McDonagh. Chính vai diễn Olive Kitteridge đã đem lại cho McDormand giải thưởng Emmy quan trọng để chinh phục đỉnh cao cuối cùng trong “Ba đỉnh cao của diễn xuất”, còn hình ảnh bà mẹ tuyệt vọng đi tìm công lý Mildred Hayes qua sự thể hiện của McDormand đơn giản đã thổi bay khán giả vì tình mẫu tử và chiều sâu tâm hồn khó nhân vật nào có thể sánh nổi trong năm điện ảnh 2017. Ở cả hai vai diễn này, Frances McDormand đã tái khẳng định rằng tài năng diễn xuất của bà có sức mạnh hơn bất cứ sự xinh đẹp bên ngoài nào trong việc chinh phục khán giả.
Sau một năm đầy biến động vì vô số các vụ bê bối tình dục mà nạn nhân đa phần là các nữ diễn viên trẻ mới vào nghề, giới làm phim Hollywood đang loay hoay tìm một hướng đi mới bình đẳng hơn, trong sạch hơn, nơi nữ giới không còn là những “bình hoa di động” được giao vai chỉ vì họ xinh đẹp. Ở khúc quanh này, có lẽ không ai khác mà chính Frances McDormand với sự nghiệp lâu dài và thành công sẽ chính là tấm gương tốt nhất cho các nữ diễn viên trẻ và cho cả những nhà làm phim Hollywood. Với các nữ diễn viên, đó là vì họ hoàn toàn có thể tự tin rằng một khi có tài năng thực sự và cố gắng hết mình, họ sẽ như McDormand luôn tìm được vai diễn phù hợp cho dù đã đi qua những năm tháng thanh xuân tuổi trẻ. Và với những nhà làm phim Hollywood, đó là vì họ sẽ thấy rằng không phải nét đẹp hời hợt đến từ những “bình hoa di động”, mà chính chiều sâu tâm hồn của các nhân vật nhờ vào diễn xuất tinh tế của các nữ diễn viên thực lực như Frances McDormand mới là yếu tố chắc chắn giúp cho các tác phẩm của họ thành công. Vậy thì lẽ gì mà giới làm phim Mỹ và thế giới hãy không tôn vinh Frances McDormand như hình ảnh tiêu biểu cho một Hollywood mới tốt đẹp hơn, chân thực hơn?
=====
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire