Để đánh giá sự thành công của một tác phẩm điện ảnh, hai yếu tố thường được nhắc tới đó là liệu bộ phim đó có ăn khách và thu lời về tài chính hay không, và số lượng giải thưởng tác phẩm đó giành được tại các giải thưởng điện ảnh lớn như giải Oscar, giải Quả cầu vàng. Nhưng nếu như câu hỏi thứ nhất thường được trả lời ngay sau tháng đầu tiên bộ phim công chiếu, thì với câu hỏi thứ hai, người hâm mộ và chính những nhà làm phim phải đợi tới mùa giải thưởng điện ảnh hàng năm – vốn thường kéo dài từ cuối tháng 11 của năm trước với các giải thưởng của các hội phê bình điện ảnh uy tín ở New York, Los Angeles, cho tới cuối tháng 2 của năm sau với giải thưởng quan trọng nhất của làng điện ảnh thế giới – giải Oscar. Riêng năm 2018, người yêu điện ảnh sẽ còn phải đợi tới đầu tháng 3 để biết những cái tên được vinh danh tại lễ trao giải Oscar lần thứ 90 khi mà ban tổ chức giải quyết định lùi thời gian trao giải để tránh trùng với Thế vận hội mùa Đông 2018. Với mùa giải thưởng điện ảnh 2017-2018, tuy chúng ta sẽ phải chờ tới ngày 23 tháng 1 sắp tới để biết được những tác phẩm và nghệ sĩ nào được lựa chọn là ứng viên cho các tượng vàng Oscar được trao vào ngày 4 tháng 3, nhưng cuộc đua tới giải thưởng này đã dần nóng lên hàng ngày, đặc biệt là sau các lễ trao giải thưởng quan trọng của Hiệp hội phóng viên nước ngoài của Hollywood (Giải Quả cầu vàng) và Hiệp hội nhà phê bình điện ảnh, phát thanh và truyền hình Bắc Mỹ (Critics' Choice Awards – Giải thưởng lựa chọn của các nhà phê bình). Dựa trên đánh giá của giới phê bình và số lượng giải thưởng các bộ phim và nghệ sĩ giành được cho tới thời điểm này, người hâm mộ cũng đã có thể phần nào đó dự đoán được những ứng viên tiềm tàng tại lễ trao giải Oscar vào đầu tháng 3 sắp tới.
Ở hạng mục Phim hay nhất, theo thống kê của trang phê bình điện ảnh Metacritic thì bộ phim thuộc thể loại rùng rợn pha hài hước có kinh phí thấp nhưng thành công vang dội về doanh thu là Get Out của đạo diễn da màu Jordan Peele hiện đang dẫn đầu về số lượng giải thưởng và đề cử với 11 lần chiến thắng và 25 lần được đề cử. Theo sát Get Out là tác phẩm về tuổi mới lớn của nữ đạo diễn Greta Gerwig Lady Bird với 11 chiến thắng và 22 đề cử. Đây cũng là hai tác phẩm hiện đang giữ số điểm cao nhất – tới 99% trên trang thống kê điện ảnh Rotten Tomatoes. Tuy được đánh giá rất cao nhưng nhiều khả năng Get Out sẽ gặp khó khăn trong các lễ trao giải quan trọng sắp tới, bởi bộ phim này thường được coi là một tác phẩm rùng rợn pha hài hước – hai dòng phim chưa bao giờ được coi là ứng viên sáng giá tại các giải thưởng điện ảnh. Bằng chứng rõ ràng nhất cho đặc điểm này của Hollywood là việc Get Out trượt giải Quả cầu vàng cho phim hài-nhạc kịch hay nhất vào tay của chính Lady Bird – một tác phẩm giàu tình cảm và có phần “nghiêm túc” hơn bộ phim ly kì của đạo diễn Jordan Peele. Nhưng ngay cả khi đánh bại được Get Out tại lễ trao giải điện ảnh lớn đầu tiên của năm 2018, nữ đạo diễn sinh năm 1983 Greta Gerwig cũng chưa thể chắc chắn rằng tác phẩm để đời của cô sẽ giành luôn tượng vàng Oscar phim hay nhất, bởi bên cạnh Lady Bird vẫn còn cái tên đang “càn quyét” mùa giải điện ảnh 2017-2018, đó là bộ phim hình sự-bi kịch Three Billboards Outside Ebbing, Missouri của đạo diễn người Anh Martin McDonagh và bộ phim về mối tình giữa cô gái câm và chàng người cá The Shape of Water của đạo diễn người Mexico Guillermo del Toro. Được đánh giá là ngang sức ngang tài trên cuộc đua giải thưởng, Three Billboards Outside Ebbing, Missouri đã vượt qua The Shape of Water để giành giải phim hay nhất còn lại của lễ trao giải Quả cầu vàng năm nay (của hạng mục phim chính kịch) nhưng bộ phim của del Toro mới lại là tác phẩm chiến thắng tại lễ trao Giải thưởng lựa chọn của các nhà phê bình và phần nào vượt trội về tổng số giải thưởng với 6 chiến thắng và 27 đề cử (nếu so với 4 chiến thắng và 30 đề cử của Three Billboards Outside Ebbing, Missouri). Hai ứng viên tiềm năng cho giải Oscar này chắc chắn sẽ còn ganh đua nhau quyết liệt từ nay cho tới ngày 4 tháng 3, đặc biệt là khi các bộ phim từng được coi là có hy vọng tại các lễ trao giải thưởng như bộ phim lãng mạn Call Me By Your Name của đạo diễn người Ý Luca Guadagnino, tác phẩm “toàn sao” The Post của huyền thoại Steven Spielberg, hay bom tấn Dunkirk của Christopher Nolan đã dần bị bỏ lại phía sau khi chưa giành được giải thưởng đáng kể nào cho phim hay nhất.
Để có được một tác phẩm điện ảnh hay, tài năng của người đạo diễn thường được coi là yếu tố quan trọng nhất. Bởi vậy mà Guillermo del Toro – đạo diễn của The Shape of Water đã nhận được vô số những lời ngợi khen từ giới phê bình và kèm theo đó là những giải thưởng và đề cử điện ảnh trong dịp cuối năm. Tính tới giữa tháng 1 năm 2018 vị đạo diễn phúc hậu người Mexico đã chiến thắng tới 14 lần và được đề cử ở 19 giải thưởng khác, vượt xa các ứng cử viên khác của hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất như Greta Gerwig, Jordan Peele, hay Christopher Nolan. Đặc biệt là với hai chiến thắng liên tiếp tại giải Quả cầu vàng lần thứ 75 và Giải thưởng lựa chọn của giới phê bình lần thứ 23, rất nhiều người đã hy vọng rằng Guillermo del Toro sẽ trở thành người cuối cùng của “bộ ba điện ảnh Mexico” (cùng với Alfonso Cuarón – đạo diễn Gravity và Alejandro González Iñárritu – đạo diễn Birdman và The Revenant) giành tượng vàng Oscar cho đạo diễn xuất sắc nhất vào tháng 3 tới. Đối thủ lớn nhất trên đường đua tới giải Oscar của đạo diễn “chuyên trị” phim quái vật là nữ đạo diễn kém ông tới gần 20 tuổi Greta Gerwig. Tuy có tiếng trong vai trò nàng thơ của các bộ phim độc lập, nhưng Lady Bird mới là bộ phim đầu tay Gerwig đạo diễn, bởi vậy cô khó có thể sánh được với del Toro về mức độ nổi tiếng và sự tôn trọng từ giới làm phim Hollywood. Tuy nhiên 2017 lại là một năm đặc biệt của làng phim Mỹ khi tiếng nói nữ quyền được đề cao hơn bao giờ hết, bởi vậy Gerwig vẫn hoàn toàn có cơ hội làm nên bất ngờ ở giải Oscar – một giải thưởng luôn chịu rất nhiều ảnh hưởng của bối cảnh chính trị-xã hội vào thời điểm trao giải.
Một trong những ngạc nhiên của mùa giải thưởng điện ảnh năm nay là việc Martin McDonagh – đạo diễn của Three Billboards Outside Ebbing, Missouri – đối thủ nặng ký của The Shape of Water của Guillermo del Toro gần như không được xướng danh tại bất cứ lễ trao giải nào. Nhưng có lẽ McDonagh cũng cảm thấy được phần nào an ủi khi nữ diễn viên được ông gửi gắm vai quan trọng nhất của Three Billboards là Frances McDormand giành tới 15 giải thưởng tại hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Xuất thần trong vai bà mẹ mất con đi tìm công lý, nữ diễn viên gạo cội McDormand đã được vinh danh tại cả hai lễ trao giải quan trọng gần đây là Quả cầu vàng và Giải thưởng lựa chọn của giới phê bình, bởi vậy nhiều ý kiến cũng cho rằng nhiều khả năng bà sẽ có được tượng vàng Oscar thứ hai trong sự nghiệp vào ngày 4 tháng 3 tới đây. Tuy nhiên, cũng như ở hạng mục Phim hay nhất, Frances McDormand vẫn sẽ phải cạnh tranh quyết liệt cho đến ngày cuối cùng với đối thủ chính Sally Hawkins – cô gái câm đầy mộng mơ của The Shape of Water và chủ nhân của 14 lần chiến thắng trong mùa giải năm nay. Nổi lên từ vai cô nàng lí lắc trong Happy-Go-Lucky (2008), Hawkins từng được đề cử một lần tại giải Oscar năm 2014 (cho vai phụ trong Blue Jasmine), và với vai diễn khiến nhiều người nhớ đến diễn xuất giành giải Oscar nữ chính năm ngoái của Emma Stone trong La La Land, chắc chắn cô sẽ là ứng cử viên nặng ký cho tượng vàng Oscar tại hạng mục này năm nay. Trong một năm được mùa của các vai nữ chính xuất sắc, hai nữ diễn viên 9x là Saoirse Ronan (vai Lady Bird trong Lady Bird) và Margot Robbie (vai Tonya Harding trong I, Tonya) nhiều khả năng sẽ sánh vai cùng với hai tên tuổi nhiều kinh nghiệm McDormand và Hawkins trong danh sách đề cử cho vai nữ chính xuất sắc nhất tại giải Oscar lần thứ 90 và họ cũng hoàn toàn có khả năng gây nên bất ngờ, đặc biệt là ngôi sao trẻ Saoirse Ronan – cô gái ở tuổi 21 đã có tới 2 đề cử Oscar. Nếu không có gì đột biến, cái tên còn lại “chốt sổ” danh sách đề cử giải Oscar vai nữ chính có lẽ sẽ là Meryl Streep – bà hoàng của các lễ trao giải Oscar với một vai diễn xuất sắc “như thường lệ” trong The Post của Steven Spielberg.
Nếu cuộc đua tới tượng vàng Oscar cho vai nữ chính vẫn còn là một câu hỏi mở thì rất nhiều ý kiến đã cho rằng nam diễn viên gạo cội người Anh Gary Oldman gần như đã “chắc suất” tại hạng mục Vai nam chính. Thủ vai một trong những tên tuổi lớn nhất của lịch sử thế giới thế kỷ 20 - Winston Churchill trong Darkest Hour của đạo diễn đồng hương Joe Wright, Oldman – một trong những nam diễn viên được kính trọng nhất của Hollywood đã phá dớp tại giải Quả cầu vàng (giải thưởng ông chưa từng bao giờ được đề cử) với giải Vai nam chính xuất sắc nhất – Phim chính kịch và nhiều khả năng sẽ gỡ tiếp được cái danh xưng “Một trong những nam diễn viên xuất sắc nhất chưa từng giành giải Oscar” tại lễ trao giải của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Hoa Kỳ tháng 3 tới. Cơ hội giành giải của Oldman – người đã chiến thắng tới 18 lần trong mùa giải thưởng năm nay càng trở nên rõ ràng hơn khi các nam diễn viên được coi là sánh ngang với Oldman về tên tuổi và từng giành nhiều giải Oscar như Daniel Day-Lewis (vai Reynolds Woodcock trong Phantom Thread) hay Tom Hanks (vai Ben Bradlee trong The Post) đã tuột lại phía sau trong cuộc đua tại hạng mục vai nam chính. Dù cũng có những vai diễn đáng nhớ nhưng các đối thủ còn lại của nam diễn viên 59 tuổi như Timothée Chalamet (vai Elio Perlman trong Call Me by Your Name) hay James Franco (vai Tommy Wiseau trong The Disaster Artist) đều chưa đủ ấn tượng để có thể cạnh tranh sòng phẳng với Gary Oldman tại lễ trao giải Oscar lần thứ 90.
Nếu so với hai hạng mục diễn xuất chính thì các hạng mục Vai nữ phụ và Vai nam phụ xuất sắc nhất thường thiếu tính cạnh tranh hơn, vì vậy mà hàng năm công chúng và báo giới thường dễ dàng nhận diện các ứng cử viên nặng ký nhất cho tượng vàng Oscar ở hai hạng mục diễn xuất phụ này trước khi lễ trao giải diễn ra tới vài tuần. Tình trạng “dễ đoán” này của các các hạng mục diễn xuất phụ có lẽ sẽ không còn lặp lại trong năm nay khi mà hạng mục vai nữ phụ đang chứng kiến cuộc ganh đua quyết liệt giữa hai “bà mẹ” Laurie Metcalf (phim Lady Bird) và Allison Janney (phim I, Tonya), còn hạng mục vai nam phụ Sam Rockwell (bạn diễn của McDormand trong Three Billboards) vẫn chưa thực sự vượt trội nếu so với Armie Hammer và Michael Stuhlbarg (Call Me by Your Name), Willem Dafoe (The Florida Project), hay Richard Jenkins (The Shape of Water). Một ví dụ cụ thể là tuy vượt qua nữ diễn viên phim Lady Bird để giành giải Quả cầu vàng cho vai nữ phụ xuất sắc nhất nhưng về tổng số giải thưởng đến nay thì Allison Janney – bà mẹ “ác độc” của I, Tonya được trao trong mùa giải năm nay (12) lại chưa bằng một nửa số chiến thắng của bà mẹ “thiên thần” Laurie Metcalf (26). Tương tự như vậy là trường hợp của Sam Rockwell – nam diễn viên chiến thắng ở cả hai giải Quả cầu vàng và Giải thưởng lựa chọn của các nhà phê bình thua xa nam diễn viên The Florida Project trên bảng tổng sắp giải thưởng (Dafoe đã chiến thắng 25 lần, được đề cử 18 lần, trong khi Rockwell mới chiến thắng 14 lần và được đề cử 24 lần). Bởi vậy mà khán giả sẽ phải chờ tới ngày 4 tháng 3 mới có thể chắc chắn được hai cái tên nào sẽ được vinh danh tại hạng mục vai nữ phụ và vai nam phụ của giải Oscar lần thứ 90.
Cũng vẫn còn trong tình trạng “khó đoán” là cuộc đua ở hạng mục kịch bản gốc và kịch bản chuyển thể xuất sắc, khi mà các giải thưởng điện ảnh cho hạng mục này năm nay thường được chia đều giữa bốn tác giả rất khác nhau về tuổi đời, tuổi nghề, và xuất thân nhưng đều đem tới cho khán giả những kịch bản xuất sắc vượt trội trong năm nay, đó là Jordan Peele (Get Out), Greta Gerwig (Lady Bird), James Ivory (Call Me by Your Name), và Martin McDonaugh (Three Billboards). Nhiều khả năng hai trong số bốn nhà biên kịch này sẽ là những người được gọi tên vào ngày 4 tháng 3 tới đây. Một hạng mục tương đối “dễ đoán” hơn đó là hạng mục Quay phim xuất sắc nhất, nơi nhà quay phim gạo cội Roger Deakins (Blade Runner 2049) đang rất được hy vọng sẽ chấm dứt kỷ lục đáng buồn 13 lần được đề cử mà chưa một lần chiến thắng tại giải Oscar. Một nghệ sĩ khác từng thất bại tới 6 lần trước khi được nhận tượng vàng Oscar đầu tiên là nhà soạn nhạc người Pháp Alexandre Desplat cũng đang được coi là ứng viên sáng giá cho hạng mục nhạc phim năm nay với phần nhạc phim mê lòng người của The Shape of Water. Cuối cùng như thông lệ hàng năm, hạng mục phim hoạt hình xuất sắc nhất của lễ trao giải Oscar sắp tới gần như chắc chắn đã có chủ - đó là tác phẩm mới nhất của hãng Pixar lấy bối cảnh Mexico Coco.
Dự đoán vẫn luôn chỉ là dự đoán, bởi các lễ trao giải điện ảnh luôn tiềm ẩn rất nhiều bất ngờ, đặc biệt là trong giai đoạn Hollywood phải đối mặt với rất nhiều bê bối không ai ngờ tới như hơn một năm vừa qua. Chỉ một bê bối nhỏ trong giai đoạn này cũng có thể làm tắt ngấm hy vọng giành tượng vàng của các ứng viên tiềm năng, cũng như chỉ cần nhận một giải quan trọng trong bộ tứ giải thưởng quan trọng của các hiệp hội đạo diễn, diễn viên, nhà sản xuất, và biên kịch là cơ hội chiến thắng sẽ lại rộng mở cho những ửng viên tưởng chừng đang bị tụt lại. Bởi vậy khán giả và báo giới sẽ vẫn còn phải nín thở chờ tới ngày 4 tháng 3 sắp tới mới có thể biết chắc chắn được những cái tên nào sẽ được vinh danh tại lễ trao giải Oscar lần thứ 90. Và tất nhiên, chúng ta cũng phải hy vọng rằng sẽ không có một sự cố “nhầm tên” nào nữa xảy ra để phá hỏng ngày vui của giới điện ảnh và người yêu điện ảnh như bê bối “Moonlight”/”La La Land” tại lễ trao giải lần thứ 89.
=====
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire